AYDINLANMA SONRASI ÖZNENİN KAYBI-2

Peki dinde dahi az buçuk sarsıntılarla hazmedilmeye çalışılırken kriz nerede patlak verir? Tanrı’nın agnostik,ateist veya laik bir dürtüyle silinip yerine insanın konması garip ama doğa bilimlerinde ve felsefede büyük ve yüzyıllardır aşılamayan bir özne krizi yaratmıştır. Bu konuyla belki abartılı gelecek ama din adamlarından çok daha fazla uğraşmaya başlar biyoloji/fizik/kimya bilimleriyle uğraşan insanlar.
Bu sorunla ilgili gerilim hala dinmeyen tartışmalarıyla Darwinist evrim teorisinde doruğa çıkmıştır. Darwin bizden fiili ve sonuçta ortaya çıkan eseri görsek de öznenin olmadığını düşünmemizi ister. Çünkü der bu din adamları bizi çok prangalara vurdular ve vurmaya devam ediyorlar. Peki bu dünyanın ana öznesi olarak kabul edilegelmiş Tanrı’nın yerine neyi koyar? Koyduğu şey raslantısallıktır. Hücre içi moleküler düzeyden tür davranışlarına kadar bir dizi durumu, tesadüfi değişimlerin hayatta kalma avantajı yaratmasıyla açıklar. Canlıların evrende bilinen en kompleks yapılar olmasını ise tesadüflerin milyonlarca yıldır birikmesi ve doğanın bir şekilde bilgilenmesi fikriyle açıklamaya çalışmıştır. Kromozomun keşfi ve DNA hakkındaki bilgilerin gelmesini evrimciler Darwin’in fikirlerinin ispatı olarak yorumlamışlardır. Oysa kalın biyoloji ve kimya kitaplarından kafasını kaldıran her insan bir özne olarak tesadüfün eğreti durduğunu az çok hisseder, müthiş bir emek ve bilgi yığınının çekirdeğinde insanları bir türlü tam olarak tatmin etmeyen bir fikir yatar. Üstelik tesadüfü ve genlerimizi özne yaptığımız andan itibaren, özne-insan da katledilmiştir. Aydınlanma belki de tarihi çok kısa bir düşüncedir diyebiliriz, çünkü çocukları tutarlı bir şekilde Tanrı yerine öyle özneler önerir ki ortada öyle promete falan kalmaz. Darwin’in önerdiği raslantısal ve hayatta kalmaya programlı akıl olarak özne, büyük oranda insanı ezip geçer. Sonradan insanın bir hayvan türü olarak sınıflanması çok eğlenceli sosyal kesişmelere yol açacaktır. Hayvanların da bizim gibi canı var aklı var, bizim onlardan fazlamız yok azımız var diyen bir aydınlanma çocuğuyla, hayvanı da Allah yaratmış diyen merhametli bir dindar karşılaşır, benzer şeyler söyler ama bir türlü tam olarak anlaşamadıklarını da hissederler. Darwin olasılık hesaplarından ve milyarlarca yıldan bir özne yaratmaya çalışırken bu kez sosyal bilimler ve felsefede Marx özne krizine girecektir. Hadi hücre kendi kendini öyle geliştirdi de tarihin öznesi kim?